Gala van het Kookboek

Als afkickend verzamelaar van kookboeken kon ik niet wegblijven van het eerste Gala van het Kookboek dat afgelopen vrijdag plaatsvond bij de Bijzondere Collecties van de UvA. Kijken naar kookboeken en luisteren naar kookboekschrijvers is namelijk ook leuk. Voorafgaand aan het feestje werden er in de Aula eerst verschillende prijzen uitgereikt. Eind vorig jaar was al aangekondigd dat de eerste Johannes van Dam (oeuvre-)prijs naar Claudia Roden zou gaan en die mocht nu dan worden overhandigd. Tegelijkertijd werd de Nederlandse vertaling van haar laatste levenswerk, De smaken van Spanje, gepresenteerd en uitgereikt aan de ambassadeur van Spanje. Een verrassing was nog wie er met de Joop Witteveenprijs, vernoemd naar de culinair historicus, naar huis mocht. Dat werd de Vlaamse Danielle de Vooght, die in haar ‘The King invites. Performing Power at a Courtly Dining Table’, schrijft over de macht van eten aan het Belgische hof in de negentiende eeuw. Zij analyseerde het verband tussen de sociale status van de gasten aan het hof en het type gerechten dat ter tafel verscheen en kwam tot de conclusie dat de kwaliteit van de voeding varieerde naar gelang de status van de gasten. Voedsel werd dus ingezet als machtsmiddel en netwerkinstrument. De keuze voor dit boek illustreert de verschuiving om boeken over eten en kookboeken af te doen als hobbyisme naar een serieus onderdeel van de literatuur. Als je ziet hoeveel tijd en onderzoek er in een gemiddeld kookboek gaat zitten - auteurs reizen, ontmoeten, onderzoeken achtergronden en herkomst van ingrediënten, verzinnen of verzamelen recepten en koken - dan moet je kookboeken wel serieus nemen. Dat ze meer zijn dan een bundeling recepten; culinaire en historische naslagwerken van de eetcultuur binnen een tijdperk. De prijzen waren een bord ontworpen door Joost Swarte en een geldbedrag. Maar hoeveel…? 

Wat ik eigenlijk nog miste die middag was een prijs voor de beste foodfotografie, want een kookboek of boek over eten zonder vormgeving en fotografie is ook maar zo zo. Maar die was al uitgereikt door Elle aan Oof Verschuren tijdens het Kookboek van het Jaar festijn dat eerder die week plaatsvond. Wel een beetje verwarrend al die culi-en-prijzen-feestjes. Kan iemand dat niet beter coördineren? Ik heb er in elk geval weer een boek bij - ik kon het niet laten - gesigneerd en wel door de auteur herself, en neem me bij deze plechtig voor om het komende jaar geen kookboeken meer te kopen, maar er zelf een te maken. Met foto’s en recepten, en  achtergrond informatie en … Nou, ja, je ziet me volgend jaar wel op het kookboek-van-het-jaar-feestje, als een van de genomineerden. Want wat is een mens zonder ambitie?