Claytonia Perfoliata

streetfood

Als kleuter speelde ik dat de bloemen, blaadjes en zaadjes van planten die gewoon in onze tuin of het plantsoen stonden eetbaar waren. Van rozenblaadjes maakte ik rozenwater. Paardenbloemen en klaverblad dienden als ingrediënten voor de zogenaamde sla. Dat je die planten ook echt kon eten, het kwam niet in mijn hoofd op. Wilde planten waren, om het voor nieuwbouwouders simpel te houden, zonder uitzondering ‘giftig’. Toen ik wat groter werd, een jaar of acht, mocht ik met de natuur- en vogelwacht mee op excursie naar schorren en slikken, duin, dijk en strand. Hartstikke leuk, hoor, al die waterdiertjes en roofvogels en flamingo’s die kwamen overwinteren, maar de excursies die me echt zijn bijgebleven waren die keren dat we gingen wildplukken. Dat we om zes uur ’s ochtends op een winderige koude dijk moesten verzamelen was al heel spannend, maar het was helemaal spannend dat we dauwbramen gingen plukken. Ook kan ik me de eerste keer dat ik een duindoornbes at nog goed herinneren. Zo wrang en zuur, maar tegelijkertijd erg spannend dat ze gewoon in de wilde natuur groeide en dat je ze kon eten! Sinds ik weer in de natuur woon, en na jaren tegenstribbelen heb durven toegeven dat ik dat best heel fijn vind, sinds ik heb ontdekt dat moestuinieren heel veel tijd en energie kost, heb ik mijn blik op de wilde natuur gericht. Nou, ja, wild, wat wij democratisch hebben besloten dat zich met behulp van ons ingrijpen binnen bij wet vastgestelde kaders vrijelijk mag ontwikkelen als een stukje groen. Aangelegde wilde natuur, dus. Dat daarvan een heel groot deel eetbaar is, is leuk. Maar daarvan is ook weer een heel groot deel beschermd bij wet: je mag dus niet alles plukken, laat staan opeten. Typisch Nederlands. Als jurist heb ik me daar eens in verdiept en vond de Flora- en Faunawet uit 2002, die gaat over beschermde plant- en diersoorten, met rode lijsten zo lang, dat het lijkt alsof alle in Nederland levende planten, vissen, zoogdieren, vogels beschermd zijn. Ondoenlijk dus.

Desalniettemin, ik laat me niet intimideren door wat wetjes en lijsten van welke kleur dan ook, gaat mijn ontdekkingstocht naar eetbare planten hier in de Duinstreek gewoon verder. Laatst ontdekte ik dus zomaar, terwijl ik er eigenlijk helemaal niet naar zocht, dat er hier in ons zandrijke biotoop gewoon wilde winterpostelein groeit. Ook hier had ik weer dat kleutergevoel: het lijkt eetbaar, dat kan het niet zijn, alles is toch giftig? Ik heb dus eerst foto’s gemaakt, alle tot mijn beschikking staande naslagwerken over wilde eetbare planten doorgelezen, een intensieve internetsearch gedaan en toen ik met zekerheid had vastgesteld dat het echt, ja, echt, wilde witte winterpostelein (claytonia perfoliata) was – hoe is het mogelijk, denk ik altijd weer, vast mijn nieuwbouwgenen- pas toen heb ik een hapje genomen. En wat denk je? Het is echt lekker; lekker frisgroen, wat zoetig en zilt. Ja, je leest het goed: zilt. Hoe kan het ook anders aan de kust! Ik durf te wedden dat ik een unieke culinaire vondst heb gedaan. Ik ga er snel een leuk gerechtje mee maken. Het is vast lekker als frisse salade bij een stukje vis of gepureerd als coulis bij oesters. Kijk ook eens in je zanderig plantsoentje, misschien groeit er zonder dat je het weet een heel bed van deze lekkernij. En, niet geheel onbelangrijk: hij staat niet op de rode lijst. Hebben wij even mazzel.

Achtergrondinformatie 

Witte winterpostelein, claytonia perfoliata, is tegen vorst bestand en daardoor een wintergroente. Het is rijk aan vitamine C en mineralen als calcium, magnesium en ijzer. Oorspronkelijk afkomstig uit Noord-Amerika, maar overgewaaid naar Europa. Het werd daar door Indianen en goudzoekers gegeten tegen scheurbuik. Winterpostelein wordt in het Engels ook wel Miner’s Lettuce genoemd.

In ons land komt winterpostelein vooral voor op zanderige gronden en in het oosten en midden van het land. Elders in Nederland zeldzaam.

Wil je weten of een wilde eetbare plant wettelijk beschermd is? 

Check dan de soortendatabank.