Er is weer Oosterscheldekreeft

Seizoen 2013

Op donderdag 27 maart wordt het Oosterscheldekreeftseizoen weer op feestelijke wijze geopend en is uw trouwe verslaggever daar weer bij aanwezig. De boot vaart volgeladen met hoogwaardigheidsbekleders, ambassadeurs, vertegenwoordigers van de Zeeuwse visserij en journalisten varen net buiten de havenmond van Zierikzee waar de opvarenden vanaf de boot getuige zijn van het ophalen van de korf met de eerste kreeften van het seizoen. Het seizoen is kort, dit heeft te maken met het beheer van de kreeftenstand, en loopt van de laatste donderdag van maart tot 15 juli. Vorig jaar was het eind maart nog erg koud, waardoor de kreeft zich liever nog wat stil hield tussen de basaltblokken en er uiteindelijk maar zes weken Oosterscheldekreeft was. 2014 jaar belooft een goed jaar te worden met die milde temperaturen van afgelopen winter. Er bestaat heuse kring van de Oosterscheldekreeft van 10 betere Zeeuwse restaurants die elk een kreeftmenu aanbieden gedurende het seizoen. Echt de moeite waard om voor naar Zeeland te rijden. Elke chef heeft weer zijn eigen favoriete bereiding van de kreeft. Voor de leden en  hun speciale Oosterscheldekreeftmenu kun je op de website van de Oosterscheldekreeftkring terecht.

www.oosterscheldekreeftkring.nl

Food for Thought

Hoera, zojuist vond ik de nieuwste editie van het Engelse Petits Propos Culinaires (PPC) in de brievenbus. Ik vroeg me al af of ik nog wel geabonneerd was of dat ik wellicht een nota over het hoofd had gezien. Maar, gelukkig, ze weten nog waar ik woon. PPC is een klein, maar fijn boekje dat wordt uitgegeven door Prospect Books en verschijnt drie keer per jaar. Door Prospect Books zelf omschreven als een ‘journal on food history’ bevat het ‘essays and notes on food, cookery and cookery books' Dat een diepgravende en wetenschappelijke benadering van (de geschiedenis) van eten niet per definitie saai is bewijst PPC. Zo kan ik me nog goed een artikeltje over het taboe dat al eeuwenlang op varkensvlees rust in Schotland herinneren, met de Islamitische leer omtrent het nuttigen van varken was ik al bekend, maar dat ze daar in Schotland van oudsher liever niets met dit specifieke dier te maken willen hebben wist ik niets. Ook deze keer staan er weer veelbelovende onderwerpen op het menu, zo lijken ‘Hospital Food – a la française’ van binnenlandse navigatiespecialist Di Murrel en ‘Food History on a postcard’ van onderzoeker van Devon’s lokale voedsel Paul Cleve mij erg interessant. De variatie in vakgebied en achtergrond van de diverse auteurs is typerend voor PPC en de Angelsaksische benadering van food history. Vanuit uiteenlopende disciplines, zoals geschiedenis uiteraard, maar ook literatuur, medische wetenschappen, de technische en culinaire studies worden alle mogelijke deelonderwerpen van eten bestudeerd. Aan universiteiten, in culinaire instituten en door deskundige amateurs over de hele wereld wordt het thema van alle mogelijke kanten belicht en delen ze hun bevindingen in uiteenlopende publicaties. Een fantastische nieuwe wereld is voor mij opengegaan sinds ik het Oxford Symposium on Food & Cookery in de zomer van 2013 bijwoonde. Een wereld waarin schrijven over eethistorie en eetcultuur hand in hand gaat met het nuttigen van heerlijk eten en het ontmoeten van bijzondere mensen. Zo sprak ik een jonge patholoog-archeologe die voor haar proefschrift onderzoek doet naar obesitas in het Middeleeuwse London. Haar werk bestaat uit het bestuderen van opgegraven lijken, of wat daar aan bot nog van over is, om hedendaagse hypothesen over oorzaken van obesitas te staven. En wat blijkt? Zelfs in die tijd leden mensen aan obesitas. Reuze interessant en dergelijke bevindingen kunnen actuele voedseldiscussies in een heel ander daglicht plaatsen.  Gelukkig voor ons Nederlanders is er hier in Nederland ook een heuse  beweging richting het serieuze onderzoek naar eten en eethistorie gaande. Nog niet erg overtuigend qua omvang en organisatie, er is naar mijn weten nog geen Nederlandse universitaire vakgroep actief op dit specifieke onderwerp en zijn publicaties dus sporadisch en zeer versnipperd, maar er zit tenminste beweging in! Zo kunnen we aanstaande vrijdag genieten van het allereerste Amsterdam Symposium on the History of Food 2014 met als thema Cooking up the Low Countries. De organisatie is in handen van Joke Mammen, beheerder van de kookboekcollectie van de Bijzondere Collecties, die in samenwerking met het Instituut voor Cultuur en Geschiedenis van de UvA en de onderzoeksgroep FOST (Sociale & Culturele Voedingsstudies) van de Vrije Universiteit Brussel voor ons een veelbelovend programma heeft opgesteld. Aansluitend wordt het Kookboekgala gehouden waar de Johannes van Damprijs 2014 zal worden uitgereikt aan Harold McGee. Er zijn geen kaartjes meer te krijgen, blijkbaar ben ik niet de enige die hunkert naar kennis over eten, maar ik beloof je met een uitgebreid verslag te komen.

Voor een abonnement op Petits Propos Culinaires zie:

https://prospectbooks.co.uk

Prospect Books is ook uitgever van alle gebundelde bijdragen van het jaarlijkse Oxford Symposium on Food & Cookery. Dit jaar wordt het weer gehouden van 11-13 juli in Oxford en het thema is Food and Markets. Bekijk ook de prachtige website www.oxfordsymposium.org.uk  

Voor de liefhebber van alles wat met eten te maken heeft, hebben we in Nederland natuurlijk ons eigen Bouillon Magazine! - Leesvoer voor lekkerbekken. Ik mag regelmatig een bijdrage voor dit blad schrijven. Het verschijnt 4 x per jaar. Abonnement en via www.bouillonmagazine.nl

Klik hier voor meer informatie over het Amsterdam Symposium on the History of Food 2014.

Oxford Symposium on Good Food and Cookery

In mijn onverbeterlijk enthousiasme heb ik mij begin dit jaar aangemeld voor het Oxford Symposium on Good Food and Cookery. Ja, het was kiezen: of weer naar het MAD-festival in Kopenhagen of eens iets anders en ik houd wel van wat afwisseling. Waar op MAD de nadruk ligt op innovatie en rock & roll in de keuken, legt het Oxford Symposium meer de nadruk op de achtergronden, de meer wetenschappelijke verhalende kant van voedsel, zeg maar. Feiten, technieken en eetculturen worden doorgespit en belicht aan de hand van een jaarlijks wisselend thema, soms hedendaags, soms eeuwenoud en soms tijdloos. Bovendien is het een symposium waar je als culi-schrijver toch echt  geweest moet zijn en in de wetenschap dat ik met mijn deelname in de voetsporen van Elizabeth David treed, mijn grote inspirator, die ruim dertig jaar geleden met twintig anderen het allereerste symposium bijwoonde rondom het thema 'Food and Cookery: the Impact of Sciences in the Kitchen' was de keuze snel gemaakt. Het symposium vindt plaats van 5 tot 7 juli en nu de datum nadert begin ik het toch wel een beetje spannend te vinden. Ik heb in het verleden genoeg symposia en congressen bijgewoond, maar dan ging het over wet- en regelgeving, over onderwerpen waar ik voor had gestudeerd. Maar dit jaar draait het symposium om 'Food and Material Culture', een thema waar mijn culinaire hartje nou niet meteen sneller van gaat kloppen. Natuurlijk speur ik stad en land af naar die ideale pan, werk ik alleen met wat in mijn ogen fijne messen zijn en puilen mijn kasten uit met emaille schalen en stenen potten, elegant of juist robuust glaswerk of oude Franse serviezen trofeeën van frequent rommelmarktbezoek, maar dat dekt volgens het programma de Oxfordiaanse lading niet helemaal. Na bestudering van de inzendingen - ja, het is een serieuze aangelegenheid - was het me direct duidelijk dat de onderwerpen die de vele schrijvers, academici uit allerhande vakgebied, niet perse culinair, koks en andere foodlovers van over de hele wereld in hun heuse papers hebben ingediend van een iets andere orde zijn. Wat denk je van het onderwerp 'Servetten en zakdoekjes in vroeg-modern drama'? Of 'De geschiedenis van suikersculpturen aan het Italiaanse hof', 'Het bling-gehalte van keukenmessen' - overigens best leuk gevonden- of als kers op de taart, so to speak 'Onze keuken in het Bagdad van de jaren veertig'? Dat is serieuze shit! Ook de schrijfwijze van de engelse titels van de papers, traditioneel academisch met voor elk zelfstandig Naamwoord een Hoofdletter, kwam wat intimiderend op me over. Maar goed, de keuze is gemaakt, de reis geboekt, dus gaan zal ik. Ik mag er ook nog een echt artikel over schrijven, de opdracht is dat het onderwerp van dat artikel wel enigzins raakvlakken vertoont met Nederlandse trending topics... Ik moet nog zien of me dat lukt. De website doet nog een schamele poging nieuwe deelnemers gerust te stellen door aan te geven dat het echt niet puur academisch maar juist breed van opzet is en bovenal 'convivial' waarbij veel en goed gegeten zal worden. Daar kijk ik dan ook vooral naar uit, naar alle gesprekken die ontstaan aan tafel tijdens het diner, lunch en ontbijt, wel drie dagen lang. De komende dagen ga ik proberen die veertig papers alvast eens goed door te nemen, zodat ik beslagen  ten ijs kom. En heel misschien kom ik dat knappe hulpje van Lewis nog tegen in die Oxfordse straatjes, of zou die daar in het echt niet wonen?

PS: ik zit verlegen om goede tips voor zogeheten tube-voedsel, voor de food-tube receptie op vrijdagmiddag. Wat is nou leuk tube voedsel en typisch Nederlands? Mayonaise, daar had ik al aan gedacht, ja.

www.oxfordsymposium.org.uk